“Crowdfunding” heeft de wind in de zeilen. Vorig jaar heeft de federale overheid voordelige fiscale voorwaarden uitgestippeld om de ontwikkeling van de sector aan te moedigen.
Eveneens heeft KBC Bolero vorig jaar haar eigen crowdfundingplatform gelanceerd terwijl BNP Paribas Fortis de crowdfundingcampagnes van MyMicroInvest sponsorde. Dit getuigt van het enthousiasme dat deze sector opwekt, ook onder de grootste Belgische banken. Als alternatieve financieringsmethode brengt de “participatieve financiering” economische actoren samen en profiteert zij van een meer ethisch imago.
Crowdfunding behelst in werkelijkheid drie vormen: de belangeloze crowdfunding (gebaseerd op giften), de “crowdlending” (ook participatielening genoemd) en de “equity-based” crowdfunding, dat wil zeggen de crowdfunding in actie. Deze laatste vorm van crowdfunding is zonder twijfel degene met de meeste aantrekking. Voor kleine bedragen wordt u een ware Business Angel en financiert u de ontwikkeling van kleine ondernemingen, soms innoverend, vaak risicovol. Als aandeelhouder neemt u werkelijk deel aan het leven van de onderneming en verbindt u het rendement van uw investering aan de toekomst van de onderneming. Twee actoren voeren de boventoon binnen de sector: MyMicroInvest en KBC Bolero.
De “equity-based” crowdfunding biedt talrijke voordelen voor de investeerder, waaronder de toegang tot een nieuwe soort activa die tot nog toe uitsluitend voor professionelen openstond, wat toelaat om het systeemrisico van zijn investeringsportefeuille te verminderen. De investeerder zal overigens de mogelijkheid hebben om de ondernemingen waarin hij wenst te investeren te kiezen en het management ervan te ontmoeten ter gelegenheid van crowdfunding evenementen.
Onder deze zonnige hemel ziet Deminor, als verdediger van minderheidsaandeelhouders, niettemin enkele buien hangen. Laten we vooreerst wijzen op het risico van het investeren in buitengewoon risicovolle producten. Het is zo dat het aantal door crowdfundingplatformen onderzochte dossiers aanzienlijk is en dat zij geen exhaustieve due diligence kunnen uitvoeren van alle ondernemingen die zij voorstellen. Er moet eveneens op gewezen worden dat geen enkele financieel analist de toekomstige ontwikkeling van de onderneming zal opvolgen.
Zodoende is het mogelijk dat uw rechten als minderheidsaandeelhouders niet gegarandeerd worden. Dat is het geval wanneer u niet rechtstreeks in de onderneming investeert maar door middel van een speciaal daarvoor opgerichte investeringsvehikel. Indien u bijvoorbeeld investeert via het platform MyMicroInvest zal u geen aandeelhouder worden rechtstreeks van het bedrijf, maar wel van een fonds dat een deelneming heeft in de onderliggende vennootschap. U zal bijvoorbeeld niet kunnen deelnemen aan de algemene vergadering om uw stem te laten horen wanneer u niet akkoord bent met de strategie van de onderneming, aangezien u enkel aandeelhouder bent van he fonds. Hetzelfde geldt voor de voorwaarden waaraan u kan uittreden. Het is het fonds dat de voorwaarden van uittreding en de timing zal onderhandelen, net als de bepalingen van de aandeelhoudersovereenkomst.
Dit doet denken aan de recente zaak “NewsMonkey”. MyMicroInvest had deze onderneming toegelaten door middel van een kapitaalsverhoging een participatieve financiering van in totaal € 300.000 te verkrijgen. Niettemin werd het investeringsvehikel volgens de bepalingen van de aandeelhoudersovereenkomst gedwongen haar deelneming in NewsMonkey te verkopen aan de meerderheidsaandeelhouder, wat resulteerde in een verlies voor de crowdfunders, terwijl de waarde van de aandelen sindsdien gestegen was.
Er moet kortom gewezen worden op het gebrek aan liquiditeit van de participatie. De crowdfunders zullen maar weinig mogelijkheden hebben hun deelneming door te verkopen en zullen soms gedwongen worden een transactie te aanvaarden aan voorwaarden die hen zullen worden opgelegd, zoals geïllustreerd in het hierboven aangehaalde voorbeeld. Bovendien mag men de nauwe band tussen de grootte van de participatie en de illiquiditeitsdiscount niet vergeten: over het algemeen geldt dat hoe kleiner de deelneming, hoe groter de toegepaste discount.
Ter conclusie kunnen we stellen dat crowdfunding een interessante en innoverende financieringsmethode is die zeer winstgevend kan zijn. Ze heeft zeker nog mooie dagen in het vooruitschiet, maar dit mag de reële risico’s voor de minderheidsaandeelhouders niet doen vergeten. Laten we hopen dat de ontwikkeling van de sector gepaard zal gaan met een verbetering van de rechten van de minderheidsaandeelhouders. Dit is sinds 25 jaar het hoofddoel van Deminor en dat zal het ook blijven.
